Mondeling verblijvingsbeding soms ook geldig, maar blijft riskant

Samenwoners hebben in hun samenlevingscontract meestal ook een verblijvingsbeding laten opnemen. Dat houdt in dat de langstlevende van hen in het gemeenschappelijk aan hen in eigendom toebehorende huis mag blijven wonen en dat de erfgenamen van de overleden partner daar geen aanspraak op kunnen maken. Ook alle andere goederen die als gemeenschappelijk kunnen worden aangemerkt, zullen op basis van dit verblijvingsbeding aan de langstlevende toekomen. Verblijvingsbedingen worden vrijwel altijd schriftelijk in een samenlevingscontract vastgelegd. Formeel gaat de eigendom dat verbonden is aan het aandeel uit het verblijvingsbeding pas over als dat bij notariële akte is geleverd aan de rechthebbende partner. Wat nu als het verblijvingsbeding mondeling is afgesproken?

In een concreet geval oordeelde de rechtbank dat het mondeling afgesproken verblijvingsbeding niet in de vereiste wettelijke vorm was opgemaakt en daarmee niet geldig was. Foutje van de rechter, in hoger beroep stelde het hof vast dat een verblijvingsbeding eigenlijk een kansovereenkomst is, die net als andere overeenkomsten in principe vormvrij is. Vormvrije overeenkomsten kunnen ook mondeling worden afgesproken.
Of een overeenkomst op basis van een vormvoorschrift tot stand moet komen, moet blijken uit feiten en omstandigheden. Als daar verschillen van mening over zijn tussen de rechthebbende en de erfgenamen, kan alleen de rechter uitmaken of er sprake is van feiten en omstandigheden die het vormvoorschrift rechtvaardigen. Wel moet de rechthebbende partner bewijs kunnen aanvoeren op basis waarvan het aannemelijk is dat de overeenkomst is gesloten.
Onder deskundigen speelt nu de vraag of de kinderen in dergelijke gevallen aanspraak kunnen maken op hun legitieme portie (wettelijk erfdeel). Deze legitieme portie is normaal gesproken pas opeisbaar na het overlijden van de langstlevende, maar dat moet wel in een testament zijn bepaald. Bovendien geldt voor niet-opeisbaarheid de voorwaarde dat er een notarieel samenlevingscontract moet zijn afgesloten.
Kortom, een mondeling afgesproken verblijvingsbeding is hoogst riskant. Met een notarieel samenlevingscontract, aangevuld met een testament bereikt u de meeste zekerheid.
Wilt u meer weten over samenlevingscontracten in het algemeen of verblijvingsbedingen in het bijzonder? Bel ons voor het maken van een afspraak.